Specjalista pomoże Ci w diecie psa cierpiącego na alergie pokarmowe

Istnieją dwa rodzaje: alergia pokarmowa (FA), oraz nietolerancja pokarmowa. Czasami są one zbiorczo nazywane negatywnymi reakcjami na pokarm. Nie da się zdiagnozować alergii lub nietolerancji pokarmowej. Można jedynie podejrzewać, że one istnieją. Wprawdzie można stosować testy badające reakcję organizmu na określone pokarmy, ale nie są one wiarygodne i mają duży margines błędu. Oba przypadki można leczyć za pomocą diety eliminacyjnej. Na czym ona polega? Odpowiedzi udzieli artykuł.

Alergie pokarmowe a predyspozycje

Twój zwierzak może rozwinąć alergie pokarmowe w dowolnym momencie. Badania sugerują, że alergie mogą rozwinąć się między 4 miesiącem a 14 rokiem życia w przypadku psów. Alergia pokarmowa występuje częściej u młodych zwierząt niż u starszych pupili. Jednak najwyższa częstość występowania alergii u zwierząt domowych w wieku od 4 do 5 lat nie jest rzadkością.

Choć alergia pokarmowa u psów nie jest zależna od płci, wieku czy rasy, to istnieją źródła, które wymieniają niektóre rasy jako bardziej podatne. Należą do nich dog argentyński i labrador retriever, a także sharpei, bokser, owczarek niemiecki, west highland white terrier, cairn terrier, cocker spaniel springer spaniel i golden retriever.

Alergeny pokarmowe

Alergie mogą wystąpić u psów na każdy pokarm. W pożywieniu znajdują się setki białek i wszystkie one mogą wywołać odpowiedź immunologiczną na poziomie przewodu pokarmowego.

Białka alergenne (tabela 1):

  • Mięso - wołowina (czynnikiem uczulającym są albuminy bydlęce, bydlęce IgG i nabiał krowi) (u psów jedynymi znanymi alergenami są kazeina i łańcuchy ciężkie immunoglobulin).
  • Mleko - Czynnikami uczulającymi w przypadku mleka są b-laktoglobulina (a-laktalbumina), albumina surowicy bydlęcej (bovine serum albumin), kazeina i laktoza.
  • Jaja - Białko zawarte w jajach jest bardziej alergizujące niż białko zawarte w żółtku. Do czynników uczulających należą: frugalbumina, ovomucoid i ovomucoid.
  • Tuńczyk (termostabilny antygen M), ryby - dorsz, oraz mięso ryb mogą powodować alergie, a także wysoki poziom histaminy.
  • Alergia człowieka na skorupiaki może być spowodowana ich zdolnością do działania jako substancji uwalniających histaminę.
  • Soja - alergia na soję występuje wtedy, gdy człowiek jest uczulony na jedno lub więcej białek soi. Czynnikiem uczulającym w przypadku alergii na soję jest glicyna lub b-konglicyna.
  • Zboża - Większość wyizolowanych alergenów można znaleźć w pszenicy i jęczmieniu. Do alergenów można zaliczyć albuminy, globuliny i gluteniny.
  • Ryż - Czynnikami uczulającymi są alergeny o masie cząsteczkowej 16 kDa - albuminy. Należą one do kategorii inhibitorów trypsyny.
  • Wszystkie alergeny można znaleźć w warzywach i owocach. Potencjalnymi alergenami są rośliny bobowate (soja i fasola, orzeszki ziemne i soczewica), kapustne i seler (kapusta i rzepa oraz rzodkiewka), a także ziemniaki, pomidory i truskawki oraz cytrusy, cytrusy i banany. Reakcje krzyżowe pomiędzy pyłkami, warzywami i owocami z powodu panalergenów są powszechne, ale rzadkie u psów. Uczulenie krzyżowe na pomidory zaobserwowano jedynie u rasy akita.

Jakie owoce warto włączyć do diety psa? A których należy unikać? Jakie korzyści płyną z urozmaiconej diety dla Twojego pupila? Sprawdź nasze ABC owoców!

  • Dodatki żywieniowe - zwane również haptenami (czyli Małomolekularne związki o właściwościach immunogennych mogą być łączone z nośnikami białek. Znana jest reakcja na glutaminę, tzw. syndrom chińskiej restauracji, a także reakcja alergiczna na wino i siarczany. Alergie te podejrzewa się jedynie u psów (glutaminian sodu i barwniki azotowe, gumy roślinne).

Możliwe przyczyny i trudna diagnoza

Udowodniono, że psy są najbardziej uczulone na wołowinę (48%), mleko (50%), jaja (48%), ryż (32%), mięso królicze (30%) i soję (28%), a także drób (28%), jagnięcinę (16%). 48% zwierząt może być uczulonych na więcej niż jeden składnik.

Nie zawsze jest jasne, czy dane te zostały zaczerpnięte z literatury dotyczącej medycyny człowieka. Nie zawsze też można stwierdzić, czy wysoka częstość występowania alergii u psów na niektóre białka nie wynika z faktu, że psy częściej je jedzą. Częstymi składnikami karm dla zwierząt są kurczak, wołowina, jaja kurze, pszenica i soja. Udowodniono, że najbardziej uczulające białka u psów to te, które są spożywane najczęściej. Im większe prawdopodobieństwo wystąpienia niepożądanych objawów, tym większa częstotliwość spożywania tego konkretnego białka.

Nietolerancja pokarmowa może być spowodowana defektem metabolicznym (np. niedoborem enzymów trawiennych takich jak laktaza), lub reakcją farmakologiczną. Na przykład histydyna w zepsutej rybie jest przekształcana we florze jelitowej w histaminę).

Lekarz weterynarii musi umieć zdiagnozować alergię pokarmową u psa. Wyniki testów śródskórnych, serologicznych i płatkowych nie są wiarygodne. Małgorzata Glema, nasz lekarz weterynarii, napisała artykuł o objawach alergii pokarmowej i sposobach jej leczenia.

W celu ustalenia przyczyny objawów alergii pokarmowej konieczne jest zastosowanie diety eliminacyjnej.

Jakie zmiany w diecie powinien wprowadzić pies cierpiący na alergie pokarmowe?

Dieta w alergii pokarmowej

U większości zwierząt domowych dieta zostanie zmodyfikowana za pomocą jednej z tych dwóch metod:

  • Wprowadzenie diety opartej na składnikach, których zwierzę nigdy wcześniej nie próbowało
  • Wprowadzić dietę, która zawiera hydrolizowane białka. Polega to na specjalnym procesie enzymatycznym, który redukuje łańcuchy polipeptydowe do krótszych łańcuchów aminokwasów lub aminokwasów. Powstałe w ten sposób białka nie są w stanie wywołać alergii u zwierząt, które są na nie uczulone.

Psy z alergiami pokarmowymi powinny być zarządzane w swojej diecie

Etap 1: Stwórz listę zdrowych nawyków żywieniowych.

Etap 2. Wybór diety eliminacyjnej.

Etap 3. Wdrożenie diety eliminacyjnej

Etap 4. Etap 4. Interpretacja wyników (ocena pod kątem poprawy stanu zdrowia psa)

Etap 5. Test prowokacji

Unikanie kontaktu z alergenami to najlepszy sposób na zapobieganie objawom alergii. Jest to łatwe, gdy stosuje się naturalne żywienie. Dieta eliminacyjna to dieta obejmująca pokarmy zawierające składniki, których zwierzę nigdy wcześniej nie jadło. Poprzedzona jest szczegółowym wywiadem (etap 1) dotyczącym wcześniejszego żywienia. Dzięki temu zmniejsza się szansa na nawrót objawów alergii pokarmowej. Psom należy dostarczać białko z nowego źródła. Można podawać psu dziczyznę, mięso kaczki, jagnięcinę, kaczkę, mięso strusia i konia. Można również stosować hydrolizaty białkowe. Mają one niską masę cząsteczkową i znikomą immunogenność. Jedyne dwa źródła hydrolizatów białka, które są obecnie dostępne to soja i mięso drobiowe.

Dieta eliminacyjna zwierzęcia powinna być zbilansowana i dostosowana do jego indywidualnych potrzeb (etap 2).

Nie ma jednej diety eliminacyjnej, która sprawdza się we wszystkich przypadkach. Należy wziąć pod uwagę następujące kwestie:

  • Włączenie białka, którego nasz pupil nigdy wcześniej nie jadł
  • Istnieje minimalne ryzyko wystąpienia reakcji krzyżowej (Tabela 2) z każdym wcześniej podawanym białkiem. Na przykład, psy uczulone na wołowinę mogą reagować krzyżowo z innymi przeżuwaczami lub wykazywać podobne objawy kliniczne. Podobnie, psy uczulone na kurczaka mogą reagować na karmę z kaczką i indykiem.

Dieta eliminacyjna: Jedzenie gotowe czy przygotowywane w domu?

Dieta domowa

Konwencjonalna dieta eliminacyjna to jedzenie, które właściciel przygotowuje samodzielnie. Zawiera ona pokarmy, które są dla pacjenta nowe i zawierają źródła białka, tłuszczu i węglowodanów, które nigdy wcześniej nie były spożywane. Najlepiej jest stosować tylko jedno źródło białka. Dieta ta powinna być zbilansowana i zawierać produkt spożywczy inny niż ten, który pies zna, np. mięso królika.

Jak wprowadzić domowy program eliminacyjny?

Przez 4-6 tygodni karmimy naszego psa tylko wyselekcjonowanym mięsem. Nie podajemy mu żadnych smakołyków, gdyż mogą one zawierać substancje uczulające. Taką dietę można kontynuować nawet do trzech miesięcy. Po tym czasie zostaną osiągnięte najlepsze rezultaty. Jeśli nie wystąpi świąd, biegunka czy inne objawy, to możemy być pewni, że białko z mięsa tego zwierzęcia nie powoduje u naszego psa alergii. Jest ono również bezpieczne. Następnie wprowadzamy kolejny produkt i podajemy go psu przez cztery tygodnie. Swędzenie na skórze to znak, że dany produkt wywołuje alergię. Usuwamy go z diety. Jeśli nie występuje, kontynuujemy testowanie kolejnego składnika.

Przez kolejne cztery tygodnie dodajemy do diety psa inny produkt spożywczy, np. marchew lub bataty. Następnie sprawdzamy pokarmy, które dopuszczamy do spożycia przez psa podczas diety eliminacyjnej. Musimy również upewnić się, że pies nie je żadnych innych pokarmów w okresie eliminacji. W przeciwnym razie wszystkie nasze wysiłki będą daremne. Jeśli naszemu przyjacielowi dieta eliminacyjna powie, że nie powinien jeść kurczaka, to prawdopodobnie będziemy musieli usunąć go z naszego domu.

Dobrym pomysłem jest prowadzenie dziennika dietetycznego. Pozwoli to na monitorowanie i przegląd diety eliminacyjnej w miarę jej postępów.

Przykładowe surowce, które można wykorzystać do dostarczenia białka w diecie eliminacyjnej, przygotowane w domu przez właściciela

  • mięso królicze
  • Mięso końskie
  • mięso strusia
  • Ryby
  • Jagnięcina
  • mięso kaczki

Właściciele psów wiedzą, że taka dieta może być bardzo trudna dla ich psów. Muszą wykonać wiele pracy, płacić wysokie ceny i często nie są w stanie nadążyć za procesem eliminacji.

Gotowa dieta

W diecie eliminacyjnej można również stosować gotowe potrawy. Początkowo podstawą tych potraw był kurczak lub jagnięcina i ryż. Ostatnio jednak wprowadzono inne źródła białka. Bądźmy ostrożni w kwestii składników. W wielu przypadkach surowce te były już wcześniej stosowane.

Jakie dodatki znajdują się w gotowych karmach dla psów? Jak ważne są one dla psiej diety? W tym tekście zwrócimy uwagę na te najpopularniejsze i najważniejsze!

Przy wyborze karmy nie powinniśmy polegać na informacjach z etykiety czy nazwie produktu. Karmy mogą zawierać inne źródła białka niż te wymienione. Ważne jest, aby czytać wszystkie etykiety. Wiele gotowych karm dla zwierząt podaje, że są hipoalergiczne lub nie powinny być stosowane w przypadku występowania atopowego zapalenia skóry.

Istnieją trzy rodzaje gotowych pokarmów.

- Karmy, które większość swojego białka zawierają z wybranych źródeł. Nie można jednak założyć, że nadają się one do diet eliminacyjnych, ponieważ białko w nich zawarte może pochodzić z wielu różnych źródeł.

- Pasze, w których białko pochodzi tylko z wybranych źródeł (novel-protein diets, NPD) są częściej stosowane w dietach eliminacyjnych.

Hydrolizowane białka to pokarmy, które bazują na hydrolizowanych aminokwasach (hydrolyzed-protein diets, HPDs). Pokarmy te są obecnie dostępne na rynku i zawierają najczęściej hydrolizowane białko, pochodzące z kurczaka, łososia i soi. Hydrolizowanie białka zmniejsza jego masę cząsteczkową, co zmniejsza szansę na wystąpienie reakcji immunologicznej. Hydrolizaty te są najlepszym wyborem żywieniowym w diecie eliminacyjnej, w której stosuje się gotowe pokarmy. Hydrolizowane białko jest bezpieczne dla psów, ponieważ ma niską masę cząsteczkową i nie powoduje reakcji alergicznych. Karmy te muszą być oznakowane zgodnie z przepisami UE dotyczącymi dietetycznych pokarmów dla zwierząt domowych. Minusem hydrolizy białka jest jej zdolność do zmniejszenia smakowitości karmy. Nie należy mylić weterynaryjnych karm hipoalergicznych opartych na hydrolizowanych białkach z karmami monobiałkowymi.

Gotowe karmy mogą być stosowane jako diety eliminacyjne. Należy jednak pamiętać, aby zapewnić psu odpowiednie dawkowanie. Należy pamiętać, że psy z alergiami pokarmowymi nie muszą być karmione tą samą karmą przez całe życie. Jeśli uda się ustabilizować stan psa, wówczas właściciel może podawać psu karmę zawierającą nowe białka i czekać, czy rozwiną się jakieś objawy kliniczne.

Istnieją różne opinie na temat tego, czy lepsza jest dieta przygotowana komercyjnie, czy też taka, która powstaje we własnym zakresie. W badaniu, w którym wzięło udział 39% opiekunów psów, którzy stosowali domową dietę do eliminacji chorych psów, 36% stosowało dietę komercyjną, a 25% stosowało obie te metody. Stwierdzono, że rodzaj diety nie miał wpływu na stan kliniczny pacjenta. W prawie połowie przypadków w ciągu kilku dni nastąpiła poprawa stanu przewodu pokarmowego. Większość przypadków nie doświadczyła żadnych objawów alergii przez 2-3 miesiące.

Czas trwania diety.

Jedynym pokarmem, który pies będzie jadł, są składniki diety eliminacyjnej. Ważne jest, aby wybrać odpowiedni czas stosowania diety eliminacyjnej. Badania reakcji psów na skuteczną dietę eliminacyjną wykazały, że objawy kliniczne ustąpiły w ciągu 1-3 tygodni tylko u 25% tych, którzy jej spróbowali. Ustąpiły one również w ciągu 4-6 tygodni u 75% tych, którzy jej spróbowali, ale dopiero po 7, 8, a czasem 16 tygodniach u prawie wszystkich. Obecnie zaleca się, aby dieta trwała co najmniej 6 tygodni. Idealny czas trwania powinien wynosić około 12 tygodni.

Łatwo jest zauważyć poprawę kliniczną, gdy jest ona oczywista. Możliwe jest podawanie składników pokarmowych, które zwierzę jadło wcześniej kolejno i pojedynczo, gdy nastąpi poprawa kliniczna (etap 4). Zwierzęta z alergią pokarmową rozwijają objawy najczęściej między 2 a 48 godziną po ponownym wprowadzeniu składnika do diety. Należy obserwować zwierzę przez około 2 tygodnie, aby sprawdzić, czy nie występują reakcje typu opóźnionego. Jeśli nie ma objawów, kolejny składnik powinien być dodany dopiero po tym czasie.

Jeśli zwierzę pozytywnie zareaguje na zmianę diety lub objawy alergii będą mniej nasilone, można wykonać test prowokacji (krok 5). Polega on na podaniu do dotychczasowej diety zwierzęcia poszczególnych składników, po kolei, w celu ponownego zaobserwowania tych samych objawów. Test ten potwierdzi uczulenie psa.

Pamiętajmy, że niektóre zwierzęta mogą stać się bardziej wrażliwe na pewne składniki pokarmu i dieta może już nie działać. W takich przypadkach, cały proces diagnostyczny (dieta eliminacyjna), należy powtórzyć i nie dodawać danego składnika do karmy.

Wprowadzanie diety eliminacyjnej

Niektórzy uważają, że zmiana w jedzeniu powinna być wprowadzona bez okresu przejściowego. Wynika to z faktu, że nie miałoby sensu eliminowanie połowy problemu podczas etapu przejściowego. Aby uniknąć komplikacji żołądkowo-jelitowych, niektórzy uważają, że dieta eliminacyjna nie powinna być wprowadzana gwałtownie przez co najmniej 3-5 dni.

Częste błędy popełniane przez właścicieli psów z alergiami pokarmowymi

  1. Właściciel psa nadal podaje smakołyki i stosuje dietę eliminacyjną.
  2. Niektórzy domownicy mogą nie być zaangażowani w dietę pupila i będą podawać mu inne produkty/inne pokarmy.
  3. Osoby z alergią pokarmową mogą jeść z misek innych psów, jeśli jest ich więcej.
  4. Pies może przyjmować leki lub suplementy diety zawierające uczulające białka.

PAMIĘTAJ!!!

  1. Alergii pokarmowych nie da się wyleczyć.
  2. Psy z alergią pokarmową wymagają więcej uwagi od swoich właścicieli.
  3. Psy z alergiami pokarmowymi wymagają konsekwentnego prowadzenia diety.
  4. Nie podawaj swojemu pupilowi żadnych smakołyków, jeśli wdrażasz dietę eliminacyjną. Zasada ta powinna być przestrzegana przez wszystkich domowników. Nie należy podawać psu smakołyków, gdyż może to zakłócić dietę. Musimy stosować się do zaleceń, jeśli chcemy, aby przyniosła ona efekty.
  5. Psy z alergiami lub nietolerancjami pokarmowymi nie muszą być koszmarem.
  6. Zarządzanie polega na stosowaniu odpowiedniej diety. Jeśli będziemy uważni, choroba naszego psa nie przysporzy nam problemów.
  7. Diety monobiałkowe stosowane przez dłuższy czas mogą prowadzić do niedoborów żywieniowych, jak również do ich nadmiaru.
  8. Ważne jest, aby dokładnie czytać składniki, zanim zdecydujemy się na gotowy posiłek.
  9. Pilnujmy, by pies nie zjadł niczego przypadkowo na spacerach. Zwracajmy też uwagę na to, co zjada.

Słowniczek przydatnych pojęć

  • Alergia pokarmowa - reakcja immunologiczna wywołana spożyciem pokarmu lub dodatku do niego, która może prowadzić do wystąpienia jednego lub więcej objawów klinicznych.
  • Anafilaksja to zagrażająca życiu, wielonarządowa reakcja alergiczna, która jest wynikiem ekspozycji na czynnik wyzwalający. Anafilaksja jest najczęściej wywoływana przez pokarmy, leki i ukąszenia owadów.
  • Hydrolizę białka - czy to roślinnego, czy zwierzęcego, można uzyskać poprzez zastosowanie temperatury i ciśnienia, hydrolizę chemiczną, mikrobiologiczną lub enzymatyczną. Okazuje się, że rozszczepienie białek na mniejsze fragmenty peptydowe powoduje mniej niepożądanych reakcji immunologicznych.
  • Celiakia to schorzenie, w wyniku którego dochodzi do rozwoju enteropatii z nadwrażliwości na gluten. Jest to spowodowane reakcją immunologiczną organizmu na gluten i związane z nim prolaminy. Nieprawidłowa reakcja immunologiczna to nadmierna reakcja układu odpornościowego przeciwko grupie białek zbożowych zwanych prolaminami, a dokładniej na ich frakcje: gliadynę w pszenicy, sekalinę w życie, hordeinę w jęczmieniu. Istnieją sprzeczne dane dotyczące wykluczenia owsa (aweniny), z diety w przypadkach nietolerancji glutenu. Jest to schorzenie, które zostało opisane u ludzi. U seterów irlandzkich opisano podobną nietolerancję, z nieco innymi wynikami histopatologicznymi.
  • Produkt hipoalergiczny - Produkt, który został zaprojektowany w celu zmniejszenia potencjału alergizującego. Hipoalergiczne właściwości pokarmów nie oznaczają, że dany produkt lub substancja ma mniejsze prawdopodobieństwo wywołania alergii. Jest to wbrew powszechnej opinii i często wbrew zapewnieniom producenta. "Hypo" to grecki przedrostek oznaczający "mniej", który oznacza, że produkty hipoalergiczne mają mniejsze prawdopodobieństwo wywołania alergii.
  • Lecytyna sojowa to tłuszcz, który pochodzi z soi. Chociaż lecytyna sojowa może w niektórych przypadkach zawierać śladowe ilości białka sojowego, całkowita zawartość białka sojowego w lecytynie sojowej jest bardzo niska.
  • Niekorzystna reakcja pokarmowa to nieprawidłowa lub nadmierna reakcja kliniczna na spożycie dodatku do żywności lub żywności. Może mieć charakter immunologiczny (określany jako alergia) lub nieimmunologiczny (określany jako nietolerancja pokarmowa).
  • Nietolerancja pokarmowa, czyli idiosynkrazja pokarmowa, to reakcja na składnik pokarmu, która nie ma podłoża immunologicznego, ale wywołuje objawy podobne do reakcji o charakterze immunologicznym (alergii pokarmowej). Alergia pokarmowa może powodować swędzenie i problemy żołądkowo-jelitowe, takie jak wymioty i biegunka. W praktyce klinicznej trudno jest to odróżnić. Ponieważ oba stany wyglądają bardzo podobnie, nietolerancja pokarmowa i alergia są często mylone. Nietolerancja pokarmowa jest inna, ponieważ nie ma podłoża immunologicznego. Oznacza to, że układ odpornościowy nie jest zaangażowany w ten proces.
  • Przejściowa niestrawność to stan, który może być spowodowany nadmiernym jedzeniem, zaburzonymi nawykami żywieniowymi, niejadalnymi odpadami.
  • Reakcja toksyczna - reakcja na toksyczny składnik pokarmu.
  • Reakcja farmakologiczna to niekorzystna reakcja na żywność, która wynika z naturalnie występującej lub dodanej substancji chemicznej.

Autor

Ambroży fusion

opis autora